8 dấu hiệu khả nghi cần chú ý khi đọc báo cáo tài chính
8 dấu hiệu khả nghi cần chú ý khi đọc báo cáo tài chính
Báo cáo tài chính là một trong những công cụ khách quan nhất
cho bạn biết sức khỏe tài chính của công ty.
Như ngạn ngữ cổ đã nói: “Những con số không biết nói dối”.
Những con số có thể biểu thị cho sự thịnh vượng hay nghèo đói nhưng nó cũng có
thể cho chúng ta thấy tín hiệu về những vấn đề bất thường trong công ty. Trong
bài này, chúng ta sẽ khám phá 8 dấu hiệu khả nghi chỉ ra vấn đề bất thường của
một công ty dựa trên việc phân tích báo cáo tài chính.
Làm thế nào để đọc một báo cáo tài chính
Trước khi bạn có thể khoanh vùng khả nghi trên Báo cáo Tài
chính , bạn cần biết đọc báo cáo tài chính. Rất nhiều người đơn giản chỉ mở ra
và tìm kiếm đánh giá trên các chỉ tiêu doanh thu, lợi nhuận hay dòng tiền.
Tuy nhiên Báo cáo tài chính còn có những phần khác mà bạn
nên biết. Về cơ bản, Báo cáo tài chính gồm 4 thành phần:
Báo cáo Kiểm toán: Đây là báo cáo được lập bởi kiểm toán
viên đưa ra ý kiến của họ về báo cáo tài chính dựa trên những gì kiểm toán viên
thu thập được. Báo cáo tài chính: Bản thân Báo cáo tài chính đã là một tập hợp
các báo cáo nhỏ hơn cung cấp một bức tranh toàn cảnh về dòng tiền trong công ty
và vị thế tài chính của công ty đó trong một khoảng thời gian nhất định.
Các báo cáo nhỏ hơn có trong báo cáo tài chính là bảng cân đối
kế toán, báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh và báo cáo lưu chuyển tiền tệ.
Thuyết minh báo cáo tài chính: Tài liệu quan trọng để hỗ trợ bạn đọc báo cáo
tài chính. Thuyết minh báo cáo tài chính sẽ giải thích rõ các giao dịch quan trọng
ở công ty hoặc chi tiết hơn về các tài khoản kế toán.
Ý kiến và phân tích từ ban quản trị: Tương tự như một bản
tóm tắt, đây là một lưu ý từ ban quản trị gồm các thông tin hoặc chủ đề mà ban
quản trị muốn thông báo tới các cổ đông hoặc người đọc báo cáo. Những lưu ý này
của ban quản trị thường là kết luận từ một phần của báo cáo, và xếp ở phần
riêng này, vì nó có thể không nhất thiết phải dễ hiểu đối với người đọc.
Ở phần này sẽ cung cấp những thông tin vô cùng giá trị để
giúp bạn xác định lợi nhuận, thanh khoản và dòng tiền trong công ty; mọi dấu
hiệu đều quan trọng để bạn thấy được sức khỏe công ty.
Tìm kiếm dấu hiệu
Bây giờ bạn đã có ý tưởng để đọc báo cáo tài chính, dưới đây
là 8 dấu hiệu mà có thể là những “điểm đen” trên báo cáo tài chính của công ty.
1. Hệ số nợ trên vốn chủ sở hữu (debt-to-equity ratio) đang tăng lên: Điều này
cho thấy công ty đang sử dụng nợ nhiều hơn cả những gì công ty có.
Một dấu hiệu báo động nếu tỷ lệ nợ trên vốn chủ sở hữu lớn
hơn 100%. Ngoài ra bạn cũng có thể theo dõi Hệ Số Khả Năng Thanh Toán Lãi Vay
(Interest coverage ratio) được tính bằng cách lấy lợi nhuận hoạt động chia cho
lãi vay. Nếu hệ số này nhỏ hơn 5 thì đây cũng là điểm cần chú ý.
Hình 1.1: Cơ cấu sử dụng
nợ của công ty tăng dần qua các năm. Đến năm 2015 công ty có chỉ số nợ/vốn chủ
sở hữu là 208%
2. Doanh thu liên tục giảm qua các năm: Nếu công ty có ba hoặc
nhiều năm doanh thu sụt giảm, chứng tỏ công ty đã không kinh doanh tốt. Trong
khi các biện pháp cắt giảm chi phí, như bỏ các khoản chi tiêu lãng phí và cắt
giảm nhân viên, có thể bù đắp cho việc suy giảm doanh thu, nhưng công ty cần phải
có sự thay đổi trong kinh doanh trong vòng 3 năm nếu không việc cắt giảm sẽ
không mang lại giá trị dài hạn.
Hình 2.2: Doanh thu
bán hàng công ty giảm 3 năm liên tiếp
3. Khoản mục “Chi phí khác” trên bảng cân đối kế toán lớn bất
thường: Các công ty thường có khoản mục “chi phí khác” hay biến động hoặc quá
nhỏ để định lượng, đây là điều bình thường trên báo cáo kết quả hoạt động kinh
doanh và bảng cân đối kế toán. Nếu khoản mục “chi phí khác” có giá trị cao bất
thường, bạn nên tìm xem điều gì tạo nên khoản mục “chi phí khác” cao đến như vậy.
Và bạn có thể dự đoán khoản mục này còn xuất hiện trong tương lai hay không.
Hình 3.1: Doanh nghiệp
có chi phí khác cao bất thường khi tăng gấp 4 lần so với năm trước đó nhưng lại
không có giải thích nào trong thuyết minh BCTC
4. Dòng tiền thiếu ổn định: Dòng tiền là tín hiệu tốt cho biết
sức khỏe của công ty, dòng tiền giống như một dòng chạy, lên và xuống. Các khoản
mục trên báo cáo lưu chuyển tiền tệ cho thấy các giao dịch đang được xử lý
nhưng chúng không cho ta biết về các giao dịch xảy ra trong tương lai. Ngược lại,
tình trạng thiếu tiền có thể là dấu hiệu việc chưa ghi nhận đúng thực tế
(Under-billing/Over-billing) về tình hình kinh doanh của công ty.
Hình 4.1: Một công ty
có dòng tiền âm và thiếu ổn định
5. Sự tăng lên của các khoản phải thu và hàng tồn kho có
liên quan tới doanh thu: Tiền ở các khoản phải thu hoặc trong hàng tồn kho là
các khoản tiền không tạo ra lợi nhuận. Trong khi điều quan trọng là phải có đủ
hàng tồn kho để đáp ứng các đơn đặt hàng, tuy nhiên một công ty lại không muốn
các khoản phải thu chiếm phần nhiều trong doanh thu hoặc trữ nhiều hàng tồn kho
không bán được.
Hình 5.1: Một doanh
nghiệp ngành mía đường bị chôn vốn trong hàng tồn kho khi nguồn cung mía đường
dư thừa khiến thành phẩm sản xuất không bán được
6. Liên tục phát hành cổ phiếu: Nhiều cổ phiếu đang lưu hành
trên thị trường chứng khoán, tức là sẽ có nhiều cổ phần bị pha loãng hơn. Nếu số
lượng cổ phần của một công ty liên tục tăng hai hoặc ba phần trăm mỗi năm cho thấy
công ty đang phát hành nhiều cổ phần và làm loãng giá trị của công ty.
Hình 6.1: Công ty liên
tục tăng vốn chủ sở hữu bằng hình thức phát hành cổ phiếu bổ sung gây thiệt hại
nhiều đến cổ đông thiểu số
7. Nợ vay luôn cao hơn tài sản bảo đảm: Kinh nghiệm cho thấy
một số công ty duy trì ổn định tài sản và nợ vay khi ngành kinh doanh của công
ty không phụ thuộc vào yếu tố theo mùa hoặc ít bị ảnh hưởng bởi áp lực thị trường.
Kể các các công ty trong ngành có tính mùa vụ (Ví dụ: các công ty xây dựng
không hoạt động trong những tháng mùa đông), cũng có thể để nợ nhiều hơn so với
tài sản bảo đảm. Về mặt kỹ thuật, nợ vay cao hơn tài sản bảo đảm nằm trong kế
hoạch được lập. Nếu công ty để nợ phải trả tăng cao mà không có tài sản bảo đảm
cũng có thể là dấu hiệu việc sử dụng đòn bẩy quá nhiều.
8. Giảm biên lợi nhuận gộp: Đây là thước đo về tính sinh lời
của công ty được tính bằng cách lấy lợi nhuận thu được trên doanh thu trong một
khoảng thời gian nhất định. Tỷ suất lợi nhuận biên giảm là điểm nên lưu ý. Biên
lợi nhuận thể hiện chi phí sản xuất trực tiếp ra hàng hóa hoặc dịch vụ và biên
lợi nhuận cần phải đủ để trang trải chi phí hoạt động như chi phí nợ.
Hình 8.1: Biên lợi nhuận
gộp công ty giảm qua các năm từ 34% về 6% rồi -7%
Phân tích báo cáo tài chính của một công ty dù cho bạn là cổ
đông hoặc nhà đầu tư đều là kỹ năng giá trị. Hãy dành thời gian để tìm hiểu sâu
báo cáo tài chính và xem xét những dấu hiệu khả nghi để có những nhận định đúng
đắn về tình hình tài chính của công ty.
Với góc nhìn của một nhà phân tích thì “đọc hiểu” các con số
để mổ xẻ được ý nghĩa đằng sau nó là điều kiện cần để trở thành một nhà phân
tích thành công. Nhưng đừng xem xét các con số này một cách riêng lẻ mà hãy đặt
chung với việc phân tích ngành , phân tích mô hình kinh doanh để tự xây dựng
cách phân tích sâu hơn.
nguồn CafeF - http://cafef.vn/8-dau-hieu-kha-nghi-can-chu-y-khi-doc-bao-cao-tai-chinh-20160808111743427.chn
THAM GIA TRANH TOP BÌNH LUẬN NGAY!
Một số lưu ý khi bình luận
Mọi bình luận sai nội quy sẽ bị xóa mà không cần báo trước (xem nội quy).
Bấm Thông báo cho tôi bên dưới khung bình luận để nhận thông báo khi admin trả lời.
Bạn có thể dùng ảnh động hoặc mã hóa code HTML để bình luận.